Resisting Crime: The role of self-control and executive functions in juvenile offending [doctoraatsthesis].

Abstract

Waarom plegen sommige adolescenten misdaden en anderen niet? Hoe verzetten degenen die dat niet doen zich tegen het plegen van misdaden? Een verklaring die naar voren is gebracht, is het idee dat sommige jongeren niet in staat zijn om verleidingen te weerstaan in hun criminogene omgeving. Met andere woorden, het betreft het niet reguleren van gedrag (bijvoorbeeld Gottfredson & Hirschi, 1990). Twee onderzoekslijnen lijken deze mogelijkheid te onderzoeken. Zelfcontrole is uitgebreid bestudeerd in criminologisch onderzoek (bijv. Pratt & Cullen, 2000; Vazsonyi et al., 2017), en is (een van) de sleutelfactor(en) in bekende theorieën (Gottfredson & Hirschi, 1990 ; Wikstrom et al., 2012). Hoewel het duidelijk is dat zelfcontrole verband houdt met antisociaal en delinquent gedrag, is het minder duidelijk hoe zelfcontrole moet worden gedefinieerd. In de oorspronkelijke zelfcontroletheorie (Gottfredson & Hirschi, 1990) wordt zelfcontrole geconceptualiseerd als het vermogen om de gevolgen van handelingen op de lange termijn in te schatten. In dit perspectief heeft crimineel gedrag voordelen op korte termijn en kosten op lange termijn. Mensen die minder goed in staat zijn om de gevolgen op de lange termijn in te schatten, hebben het dus moeilijker om de kortetermijnsvoordelen van criminaliteit te weerstaan. Deze theorie is echter bekritiseerd vanwege haar conceptualisering van zelfcontrole (bijv.Geis, 2000). Later werd zelfcontrole geconceptualiseerd als het vermogen om te handelen in overeenstemming met de eigen moraliteit, wanneer dit wordt uitgedaagd door een waargenomen actie-alternatief, in de Situationele Actie Theorie (bijv. Wikstrom et al., 2012). Volgens dit perspectief speelt zelfcontrole slechts een ondergeschikte rol, na moraliteit. Deze secundaire rol is onlangs betwist (bijv.Kroneberg & Schulz, 2018). Onderzoek toonde aan dat de interactie tussen moraliteit en zelfcontrole veel gelijkwaardiger is dan de Situationele Actie Theorie suggereert. Als gevolg daarvan pleitten Kroneberg en Schulze (2018) voor een verbreding van de definitie van zelfcontrole, om tegemoet te komen aan deze meer fundamentele rol die het lijkt te spelen. Ze stelden voor om een eerder (sociaal) psychologische definitie te gebruiken, waarin zelfcontrole wordt gezien als handelen in overeenstemming met niet alleen moraliteit, maar ook hogere-orde doelen of maatschappelijke normen. Terwijl zelfcontrole steeds meer aandacht kreeg in het criminologisch onderzoek, stelde Moffitt (1993) dat executieve disfunctie een van de oorzakelijke factoren is van aanhoudend antisociaal gedrag. Haar dubbele taxonomietheorie stelt dat een kind met dit soort neuropsychologische gebreken de neiging heeft impulsief en onoplettend te zijn en een moeilijk temperament heeft. Deze kenmerken werken samen met een onaangepaste omgeving, waardoor een neerwaartse spiraal ontstaat naar een antisociale levensstijl. Meta-analyses vonden bewijs voor een significant slechter executief functioneren in antisociale of delinquente groepen in vergelijking met controlegroepen (bijv. Ogilivie et al., 2011). Interessant is dat executieve functies een indrukwekkende conceptuele overlap vertonen met zelfcontrole, en Moffitt noemde ze zelfs “the brain’s self-control” (1994, p. 17). Aan de andere kant schreven Wikström en Treiber (2007) dat zelfcontrole gebaseerd is op executieve functies. Gezien deze overlap en theoretische verbanden, lijkt het interessant om deze concepten te combineren in onderzoek naar impulsieve jeugddelinquentie. Een type model dat beide concepten gebruikt om het nemen van risico’s door adolescenten te verklaren, zijn duale systeemmodellen van zelfcontrole (bijv. Duckworth & Steinberg, 2015; Hofmann, Friese & Strack, 2009). Deze modellen zien zelfcontrole als het resultaat van een strijd tussen reflectieve, controlerende processen en impulsprocessen. De eerste zou zelfcontrole vergemakkelijken, terwijl de laatste zou leiden tot mislukking in zelfcontrole. Executieve functies worden beschouwd als een belangrijk onderdeel van de reflectieve processen in dit soort modellen. Steinberg (2008, 2010) paste dit model toe op het nemen van risico’s door adolescenten, door te suggereren dat impulsprocessen zich net vóór reflectieve processen ontwikkelen, waardoor een temporele onbalans ontstaat, wat leidt tot het nemen van meer risico’s tijdens de adolescentie. Er is neurologisch bewijs voor dit idee (bijv. Casey, 2015). Dit type model zou dus vooral interessant kunnen zijn om te bestuderen in relatie tot jeugddelinquentie. Duale systeemmodellen zouden een verklaring kunnen bieden voor de age-crime curve (Farrington, 1986), maar zouden ook aanhoudend delinquent gedrag kunnen verklaren, wanneer er een beperking zou zijn in de reflectieve processen. Hoewel duale systeemmodellen theoretische en neurologische ondersteuning vinden, zijn er maar weinig studies die dit soort modellen op gedragsniveau hebben onderzocht. Om na te gaan of dit deze modellen op een meer gedragsniveau kunnen werken, is een online vragenlijst verspreid en ingevuld door 516 respondenten. Deze vragenlijst bevatte gevalideerde schalen die verschillende concepten weerspiegelen waarvan wordt aangenomen dat ze reflectieve of impulsprocessen ondersteunen. Daarnaast werd ook de zelfcontrole schaal gebruikt (Tangney et al., 2004). Met behulp van confirmatorische factoranalyses en structurele vergelijkingsmodellen werd geprobeerd het theoretische model te repliceren. Helaas kon het model de reflectieve en impuls kant niet onderscheiden. Dit zou erop wijzen dat dit type duale systeemmodel mogelijk niet toepasbaar is op meer gedragsmatige niveaus. Toch onthulde verkennende principale componentenanalyse dat de tweefactoren-oplossing de beste was, en de gemeten concepten hadden meestal betrekking op de twee componenten zoals verondersteld. Hoewel het misschien niet mogelijk is om uit deze studie sterke conclusies te trekken over het gebruik van duale systemen op gedragsniveau, toont het wel aan dat zelfcontrole gerelateerd is aan zowel reflectieve als impulsprocessen, en dus wordt ondersteund door meer dan alleen executieve functies, maar ook door meer impulsgerelateerde kenmerken, zoals het sensatiezucht en beloningsgevoeligheid. In een tweede onderzoek werden zelfcontrole en executieve functies gecombineerd om de specifieke beperking te vinden die verband houdt met jeugddelict. Diverse executieve functietaken, waarbij zowel koele, puur cognitieve (de drie kernfuncties, inhibitie, werkgeheugen en cognitieve flexibiliteit) als warme executieve functies (d.w.z. in een emotionele of motiverende context) en een gevalideerde zelfcontrole-vragenlijst werden afgenomen bij 34 delinquente jongens en 36 controle jongens (gematchd op geslacht, leeftijd, opleidingsvorm en, in het secundair, stedelijkheidsniveau). Onafhankelijke t-testen brachten geen significante verschillen tussen de twee groepen aan het licht op een van de sleutelconcepten. Een algemeen, koel executieve functie-component leek echter het de kans te behoren tot één van de twee groepen te voorspellen in een logistische regressie. De resultaten lieten zien dat er een verschil was tussen de twee groepen aan de onderkant van de executieve functiescores. Beide groepen bevatten individuen die relatief goed en matig executief functioneren vertoonden, maar de delinquente groep bevatte ook individuen die aanzienlijk slechter scoorden dan wie dan ook in de controlegroep. De andere sleutelconcepten waren niet voorspellend voor de groepen. Concluderend kan gesteld worden dat executieve functies en zelfcontrole met elkaar verband lijken te houden, maar zelfcontrole een complexer concept is, dat ook door veel andere concepten wordt beïnvloed. Zo zijn niet alleen de controlerende processen belangrijk bij het definiëren van zelfcontrole, maar ook hoe gevoelig iemand is voor verleidingen en impulsen. Gezien de enorme hoeveelheid onderzoek die een verband aantoont tussen zelfcontrole en delinquent gedrag (bv. Pratt & Cullen, 2000; Vazsonyi et al., 2017), is het de moeite waard om dit concept verder te verduidelijken, ook al vond deze studie geen verband tussen deze concepten. Deze studie vond wel enig bewijs dat sommige jeugdige delinquenten een verminderd koel executief functioneren toonden, maar dit geldt niet voor iedereen in deze groep. Deze groep lijkt heterogeen te zijn, met sommige jongeren die baat zouden kunnen hebben bij een training in executieve functies, maar andere jongens die een andere oorzaak lijken te hebben voor hun delinquent gedrag. Hoe de groep met neuropsychologische gebreken kunnen worden onderscheiden van de andere jeugdige delinquenten, en wat de beste manier is om ze te helpen, moet nog verder worden onderzocht. Why do some adolescents commit crimes, and others do not? How do those who do not, resist committing crimes? One explanation that has been put forth, is the idea that some youngster are unable to resist criminogenic temptations in their environment. In other words, this concerns a failure to regulate behaviour (e.g. Gottfredson & Hirschi, 1990). Two research lines seem to investigate this possibility. Self-control has been widely studied in criminological research (e.g. Pratt & Cullen, 2000; Vazsonyi et al., 2017), and has been (one of the) key factor(s) in well-known theories (Gottfredson & Hirschi, 1990; Wikström et al., 2012). While it is clear that self-control is related to antisocial and delinquent behaviour, it is less clear how self-control should be defined. In the original Self-Control Theory (Gottfredson & Hirschi, 1990), self-control is conceptualized as a capability to estimate long-term consequences of acts. In this perspective, criminal behaviour has short-term benefits and long-term costs. Thus, people who are less able to estimate long-term consequences, have a harder time resisting the short-term benefits that crime offer. However, this theory has been criticized on its conceptualization of self-control (e.g. Geis, 2000). Later, self-control was conceptualized as the ability of acting in line with one’s own morality, when this is challenged by perceived action alternatives, in the Situational Action Theory (e.g. Wikström et al., 2012). According to this perspective, self-control plays only a secondary role, after morality. This secondary role has been disputed recently (e.g. Kroneberg & Schulze, 2018). Research showed that the interaction between morality and self-control is far more equivalent than the Situational Action Theory suggests. As a consequence, Kroneberg and Schulze (2018) argued to broaden the definition of selfcontrol to accommodate this more fundamental role it seems to play. They suggested to use a rather (social) psychological definition, in which self-control is perceived as acting in line with not just morality, but also higher-order goals or societal norms. At the same time that self-control was gaining more and more attention in criminological research, Moffitt (1993) proposed that executive dysfunction is one of the causal factors of persistent antisocial behaviour. Her Dual Taxonomy Theory states that a child with these kind of neuropsychological deficits tends to be impulsive, inattentive and have a difficult temperament. These characteristics interact with a maladaptive environment, creating a downward spiral to an antisocial lifestyle. Meta-analyses found evidence for a significant worse executive functioning in antisocial or delinquent groups compared to control groups (e.g. Ogilivie et al., 2011). Interestingly, executive functions show impressive conceptual overlap with self-control, and Moffitt even refered to them as “the brain’s self-control” (1994, p. 17). On the other hand, Wikström and Treiber (2007) mentioned that self-control is based on executive functions. Given this overlap and theoretical connections, it appears interesting to combine these concepts in research on impulsive juvenile delinquency. One type of model that uses both concepts to explain adolescent risk-taking, are dual system models of self-control (e.g. Duckworth & Steinberg, 2015; Hofmann, Friese & Strack, 2009). These models conceptualize self-control as the outcome of a battle between reflective, controlling processes and impulsigenic processes. The former would facilitate self-control, while the latter would lead to selfcontrol failures. Executive functions are believed to be a key part of the reflective processes in these kind of models. Steinberg (2008, 2010) applied this kind of model to adolescent risk taking, by suggesting that impulsigenic processes develop just prior to reflective ones, creating a temporal imbalance, which leads to heightened risk-taking during adolescence. There is some neurological evidence for this idea (e.g. Casey, 2015). This type of model could thus be especially interesting to study in relation to juvenile delinquency. Dual system models would be able to offer an explanation for the age-crime curve (Farrington, 1986), but could also explain persistent delinquent behaviour, when there would be an impairment in the reflective processes. However, while dual system models find theoretical and neurological support, few studies have looked into this kind of model at a behavioural level. In order to check whether or not this models holds at a more behavioural level, an online questionnaire was distributed, and filled in by 516 respondents. This questionnaire contained validated scales reflecting different concepts believed to underpin either reflective or impulsigenic processes. In addition, the Self-Control Scale was administrated as well (Tangney et al., 2004). Using confirmatory factor analyses and structural equation models, the theoretical model was attempted to be replicated. Unfortunately, the model could not distinguish the reflective and impulsigenic latent factor. This would indicate that this type of dual system model might not be applicable to more behavioural levels. Still, exploratory principal component analyses did reveal that a two factor solution was best, and the measured concepts did mostly relate to the two components as hypothesized. While it might not be possible to draw strong conclusions on the use of dual systems at a behavioural level from this study, it does show that self-control is related to both reflective as impulsigenic processes, and is thus underpinned by more than just executive functions, but also by more impulse-related characteristics, like sensation seeking and reward responsiveness. In a second study, self-control and executive functions were combined, to find the specific impairment that is related to juvenile offending. Various executive function tasks, measuring both cool, purely cognitive (the three core functions: inhibition, working memory and cognitive flexibility) and hot executive functions (i.e. in an emotional or motivational context), and a validated self-control questionnaire were administrated to 34 delinquent boys and 36 matched control boys (on gender, age, form of education and, in a secondary fashion, urbanity living level). Independent t-tests did not reveal significant differences between the two groups, on either of the key concepts. However, a general cool executive function component did appear to predict group membership in a logistic regression. Results showed that there was a difference between the two groups at the low end of the executive function scores. Both groups contained individuals that exhibited relatively good and medium executive functioning, but the delinquent group also contained individuals that scored substantially worse than anyone in the control group. The other key concepts were not predictive of group. In conclusions, executive functions and self-control seem to be related, but self-control is a more complex concept, influenced by many other concepts as well. For example, not only controlling processes are important in defining self-control, but also how sensitive someone is to temptations and impulses. Given the vast amount of research showing a relation between self-control and delinquent behaviour (e.g. Pratt & Cullen, 2000; Vazsonyi et al., 2017), it is worthwhile to further clarify this concept, even though this study did not find a relation between self-control and juvenile delinquency. This study did find some evidence that some juvenile delinquents have impaired cool executive functioning, but this does not hold for everyone in this group. This group appears to be heterogeneous, with some boys that might benefit from executive function training, but other boys who seem to have a different cause for their delinquent behaviour. How to distinguish the ones that show neuropsychological deficits from the others, and what the best way to help them is, still has to be investigated further.