Vlaamse jongeren en democratisch burgerschap: hoe denken jongvolwassenen over politiek, democratie en samenleving?

Abstract

Voortbouwend op deze enge benadering van democratisch burgerschap is de eerste doelstelling van dit onderzoek na te gaan of en in welke mate jongvolwassenen meer of minder betrokken zijn op de politiek dan de andere leeftijdscategorieën. Bepaalde onderzoeken geven aan dat jongeren minder participeren in de publieke sfeer en dat ze minder lid zijn van politieke partijen en vakbonden (Putnam, 2000; Hooghe & Stolle, 2003). Andere studies geven een meer genuanceerd beeld en wijzen op een gewijzigd patroon van politieke participatie. Jongeren zouden minder hun toevlucht zoeken tot institutionele vormen van politieke participatie (partijlidmaatschap, betogen of verenigingsengagement), doch zich meer wenden tot informele vormen van politieke betrokkenheid: met vrienden discussiëren over politiek of via internet het debat aangaan (Ragi, 2005). Onze studie vertrekt van deze ruime invulling van democratisch burgerschap. Het veronderstelt dat burgers betrokken zijn op politiek, maar zich ook deel voelen van de (politieke) gemeenschap en dat ze streven naar een inclusieve en rechtvaardige wereld. Daarom is een tweede doelstelling van deze bijdrage na te gaan welke opvattingen jongvolwassenen hebben over politiek, democratie en samenleving. Voelen ze zich meer onbehaaglijk? Hoe denken zij over de multiculturele samenleving? En hoe denken ze over politiek en democratie? In onze studie vertrekken we van de theorie van het hedendaagse populisme als uitdaging van de democratie en gaan we na in welke mate het maatschappelijke onbehagen en de attitudes verbonden met het etnopopulisme meer of minder leven bij de jongvolwassenen in vergelijking met de andere leeftijdsgroepen.