Kinderrechtenperspectief in de coronacrisis.

Abstract

De coronacrisis raakt alle kinderen en jongeren en daagt de kinderrechten uit. Maar kinderen en jongeren zelf kwamen tot nu toe weinig aan het woord. Daarom peilden het Kinderrechtencommissariaat, het Kenniscentrum Kinderrechten en de Kinderrechtencoalitie Vlaanderen met een online-enquête bij 8- tot 17-jarigen naar hun ervaringen en behoeften in coronatijden. Kinderen en jongeren lieten massaal van zich horen en vulden met meer dan 44.000 de vragenlijst in. Voor de meeste kinderen zijn de coronamaatregelen duidelijk maar voor jongeren is dat veel minder het geval. 1 op de 3 kinderen is bang om ziek te worden en 2 op de 3 kinderen hebben schrik voor familie en vrienden. De coronarichtlijnen hebben een impact op de emoties en het welzijn van kinderen en jongeren. De verveling en de eenzaamheid zijn veel sterker dan vóór de crisis. Kinderen en jongeren missen veel in deze periode: het meest van al hun vrienden, familie en vrije tijd. De resultaten van de enquête bevestigen de signalen van hulpverleners dat er door de lockdown meer intrafamiliaal geweld is. Corona heeft ook duidelijk een impact op pesten. De enquête maakt verder duidelijk dat de school een heel belangrijke plaats inneemt in het leven van kinderen en jongeren. De school is niet alleen een plek waar kinderen leren, maar ook waar ze sociale contacten hebben en spelen of zich ontspannen en steun vinden. Ook over spel en ontspanning leren we veel uit de antwoorden. De helft van de kinderen speelt met broers en zussen, maar 1 op de 5 moet alleen spelen. Bij jongeren ziet het merendeel van de jongeren vrienden online. Daarnaast ziet ook 1 op de 2 jongeren zijn vrienden in het echt maar dan met de nodige afstand. De meeste kinderen en jongeren hebben een eigen plekje waar ze zich rustig kunnen terugtrekken. Toch zegt 16% van de kinderen en 17% van de jongeren dat ze dat niet hebben. Bij de jongeren kan 1 op de 10 zich thuis niet goed ontspannen. Er zijn heel wat kinderen en jongeren die niet meer of alleen maar soms buitenkomen. Ten slotte peilde de enquête ook of kinderen en jongeren een stem hebben in hoe ze thuis, in de voorziening of waar ze wonen omgaan met de coronarichtlijnen. We stellen vast dat 18% van de kinderen niet mag meepraten over die regels. Bij jongeren is dat 23%. Bijna 1 op de 4 dus. Voor jongeren die in een groepsvoorziening wonen, is dat zelfs 55%: dus meer dan de helft zegt dat ze daarover niet mogen meepraten.