Boetseren en bijeenpuzzelen: Kinderen en ouders over de omgang met hun gezinstijd.

Abstract

Boetseren en bijeenpuzzelen gaat over de manier waarop kinderen en hun ouders hun gezinstijd vorm geven. Wat betekent gezinstijd voor hen en hoe geven ze die tijd samen een eigen kleur? Hoe ervaren zij de combinatie met andere tijdsordes: de balans met arbeid, de verhouding met de vrije tijd van de kinderen, de verschillen tussen schooljaar en vakantieperiodes? Dit onderzoek over gezinstijd is deel van een breder belevingsonderzoek dat meer inzicht wil verweven in het temporele actorschap van kinderen: hoe gaan kinderen om met de temporele ordening van hun leefwereld? Het gezin heeft daar, als meest dagelijkse, vertrouwde en omvattende leefomgeving, een specifieke plaats in. Daarbij komen ook ouders uitdrukkelijk op het voorplan. Halfgestructureerde interviews met 30 kinderen en 30 ouders uit 20 gezinnen trachtten de beleving van gezinstijd bij kinderen en hun ouders in beeld te brengen. In de manier waarop kinderen en hun ouders de gezinstijd dagelijks ‘boetseren’, verschijnt tijd allereerst als een sociale bron: als interactietijd die op zichzelf belangrijk is. De gezinstijd is noodzakelijkerwijs ingebed tussen andere tijdsordes, zoals het werk van de ouders en de school en de vrije tijd van kinderen. Die maken elk aanspraak op de tijd van de gezinsleden. Het zijn vooral de ouders die de taak hebben om deze diverse aanspraken met elkaar te combineren. Dit soms moeizame ‘bijeenpuzzelen’ behelst niet alleen de praktische organisatie. Bezorgdheden gaan ook uit naar de vraag of het gepuzzel ook een mooi plaatje oplevert: is de bijeen gepuzzelde tijd ook kwaliteitsvol? Het rapport wijst ook op de ruimte die bestaat voor verschillen tussen gezinnen, en voor de ruimte die het gezin laat voor de diversiteit tussen de gezinsleden onderling.