Bruggen bouwen in Vlaamse grootsteden. Op zoek naar verklaringen voor sociale afstanden tussen verschillende culturen bij Antwerpse en Gentse jongeren.

Abstract

Antwerpen en Gent worden gekenmerkt door een toenemende diversiteit. Dit maakt van deze grootsteden interessante locaties voor de studie van interetnische relaties. In deze bijdrage wordt verder gebouwd op de analyses naar sociale afstanden bij Brusselse secundaire scholieren. In een eerste instantie worden zowel reële als gewenste interetnische contacten beschreven. Nadien wordt dieper ingegaan op de bereidheid van Belgische jongeren om sociale relaties met ‘moslims’ aan te gaan, alsook op de bereidheid van moslimjongeren om sociale relaties aan te gaan met ‘WestEuropeanen’. Dit gebeurd op basis van aparte verklarende modellen. In lijn met nagenoeg alle studies naar sociale afstanden tussen groepen, geniet de eigen groep de voorkeur wanneer het sociale contacten betreft voor jongeren van alle etnische groepen in Antwerpen en Gent. Over de staart van de ordening bestaat tevens consensus. Bulgaren, Koerden en Roma-zigeuners genieten bij elk van de onderscheiden etnische groepen de laagste voorkeur. Bij moslimjongeren worden ook sociale relaties met joden liefst beperkt behouden. De redenen waarom jongeren sociale afstand nemen van culturen en de mogelijkheden om sociale afstanden tussen culturen af te bouwen zijn verschillend voor autochtone en allochtone jongeren. Bij jongeren van Belgische origine kunnen opportuniteiten voor meer contact met andere culturen leiden tot meer begrip voor en het zich meer openstellen naar die andere culturen. Gemengde scholen en buurten dragen bij tot meer openheid en ook de actieve participatie in zowel homogene als heterogene verenigingen. Bij moslimjongeren bieden deze contactmogelijkheden weinig tot geen soelaas. Alleen contact met de Nederlandse taal en bijgevolg ook de Nederlandstalige cultuur in het gezin of via het mediagebruik leidt tot meer openheid naar West-Europeanen. Jongeren die zich sterk hechten aan traditionele ideologieën stellen zich zeer moeilijk open voor amicale relaties met andere culturen. Kortom, voor zowel jongeren van Belgische origine als moslimjongen spelen culturele waarden en normen een belangrijke rol in het opbouwen van relaties.