De aantrekkelijkheid van geweld en gewelddadig gedrag bij Antwerpse en Gentse jongeren

Abstract

‘Jongeren en geweld’ blijft door de jaren heen een actueel thema. Om geweld bij jongeren te verklaren wordt in het wetenschappelijk onderzoek bijna altijd gekeken naar de klassieke risicofactoren van het gedrag, die per definitie ‘buiten’ het geweld zelf liggen. Geweld is evenwel ook een fenomeen dat jongeren intrinsiek fascineert en aantrekt ‘om het geweld zelf’. In dit hoofdstuk streven we naar een combinatie van deze vergeten intrinsieke kant van geweld, meer in het bijzonder de invloed van de aantrekkelijkheid van en fascinatie voor geweld, en enkele meer klassieke extrinsieke factoren, in de verklaring voor gewelddadig gedrag bij jongeren in Antwerpen en Gent. Hiervoor werd data gebruikt uit de JOP-monitor Antwerpen-Gent. Er werd gekeken naar in het voorkomen van (daderschap van) gewelddadig gedrag, de mate waarin jongeren een positieve of intrinsieke waardering vertonen van geweld, en enkele extrinsieke factoren, zoals gezinskenmerken, schoolprestaties en –beleving, zelfbeeld en delinquente peers. De analyses laten zien dat de combinatie van deze vergeten intrinsieke kant van geweld en het klassieke onderzoek naar extrinsieke (risico)factoren betekenis heeft en wel degelijk een meerwaarde kan zijn bij het verklaren en begrijpen van gewelddadig gedrag. Zowel de intrinsieke waardering van geweld en de invloed van delinquente peers bleven sterk overeind wanneer zij beiden, samen met de andere extrinsieke en achtergrondfactoren, in een model gewelddadig gedrag probeerden te verklaren. Deze combinatie van factoren kan wijzen op het belang van ‘samen plegen’.