De harde kant van activering door de bril van de jongeren?

Abstract

De kwetsbaarheid waarmee laaggekwalificeerde jongeren de arbeidsmarkt betreden is een blijvende zorg van menig beleidsmaker, consulent, middenvelder of burger in het algemeen. Ook in Vlaanderen blijft de jeugdwerkloosheid in het brandpunt van het arbeidsmarktbeleid staan, niet zozeer vanwege de omvang van het probleem dan wel de hardnekkigheid ervan bij de laaggeschoolden. In Vlaanderen wordt sinds 2004 sterk ingezet op de activering van jongeren door een combinatie van begeleiding en controle: alle jongeren wil men een passend begeleidingsaanbod bieden, en dit gaat gepaard met meer controle op de beschikbaarheid van de werklozen voor de arbeidsmarkt. Dit artikel belicht de rol van sancties in het activeringsbeleid vanuit een bottom-up perspectief, namelijk dat van de laaggeschoolde jongeren zelf. Gegevens worden verkregen door de afname van semi-gestructureerde diepte-interviews bij 22 werkloze en laaggeschoolde jongeren. Uit de resultaten blijkt de activeringsaanpak op een behoorlijk draagvlak te kunnen rekenen bij de bevraagde jongeren, ook al komen ze vaak in aanraking met de harde kant van het activeringssysteem. Het feit dat men op het leefloon kan terugvallen en de blijvende inspanningen van het beleid om gesanctioneerde jongeren naar de arbeidsmarkt te begeleiden spelen daarbij dan een rol. Al bij al worden de twee kanten van activering, nl. begeleiden en sanctioneren dus redelijk goed in balans gehouden. Wel releveert dit onderzoek dat er een groot gebrek is aan informatie en communicatie over de sanctionerende aanpak. Hier ligt een taak voor de officiële instanties, maar eveneens voor de vakbonden en andere middenveldorganisaties die dichter bij de werklozen staan.

Onderzoeksfiche