Delinquent gedrag en afkomst bij Brusselse scholieren.

Abstract

Onderzoek naar etnische afkomst en delinquentie, en dan meer bepaald naar de vraag of de etnische afkomst van jongeren gerelateerd is aan delinquent gedrag, heeft op verschillende tijdstippen tot heel wat controverse in België geleid. Dit is waarschijnlijk te wijten aan de complexiteit van deze relatie die een populair topic in de publieke opinie en het politieke debat is, en het resultaat van een gebrek aan duidelijke en betrouwbare data en wetenschappelijk onderzoek. In deze studie wordt daarom gebruik gemaakt van de data van de JOP-monitor Brussel. Voor de JOP-monitor Brussel werden alle scholen die in Brussel deel uitmaken van het Nederlandstalige onderwijs gecontacteerd met de vraag tot deelname aan het onderzoek; uiteindelijk was meer dan 75% (32 van de 42 scholen) bereid tot medewerking. In elke school gebeurde vervolgens een random selectie van de klassen op basis van studiejaar en onderwijsvorm: op elke deelnemende school werd op toevallige wijze een klas per studiejaar per onderwijsvorm geselecteerd. De schriftelijke vragenlijsten werden door alle leerlingen van deze klassen klassikaal ingevuld. In totaal vulde 89% van de geselecteerde leerlingen de vragenlijst in, met een gerealiseerde steekproef van 2502 respondenten als resultaat.

Uit de analyses komt op de eerste plaats naar voren dat jongeren van Belgische afkomst respectievelijk meer vermogensdelicten, maar minder geweldsdelicten plegen (of alleszins rapporteren te plegen) dan jongeren van niet-Belgische afkomst. Daarbij blijken bij uitstek de schoolgerelateerde variabelen voor beide types van delinquent gedrag het grootste effect te hebben. De kans dat jongeren delinquent gedrag stellen is, ongeacht hun afkomst, groter wanneer jongeren in het technisch of beroepsonderwijs school lopen, al eens een jaar hebben gedubbeld, zich niet zo goed voelen op school en regelmatig spijbelen. Het op die manier vastgestelde belang van schoolwelbevinden ligt in lijn met nationaal en internationaal onderzoek.