Het onbehagen van de grenzeloosheid. Een empirisch onderzoek naar het verband tussen detraditionalisering, zingeving en onbehagen.

Abstract

M. Elchardus en J. Siongers hebben hun empirisch onderzoek gebaseerd op de visie van Durkheim dat zingevingsproblemen optreden als men geen zin meer kan geven aan beperkingen. Deze visie impliceert dat de afwezigheid van de traditionele betekenis- of zingevingskaders (wat onvermijdelijk is in een gedetraditionaliseerde samenleving) leidt tot onbehagen. De auteurs onderzoeken of een gebrek aan zingevingskaders (detraditionalisering) ook bij jongeren leidt tot een vermindering van burgerschapswaarden en een toegenomen onbehagen (wat gekenmerkt wordt door een verminderd school- en persoonlijk welbevinden). De zingevingsproblemen die uit de detraditionalisering voortvloeien worden door de auteurs gedefineerd (en geoperationaliseerd) als een toenemend autonomiestreven en een toenemende levensbeschouwelijke onverschilligheid. De onderzoekers analyseren tenslotte de waarde van ‘bijgeloof’, ‘authenticiteit en collectieve verbondenheid’ en ‘sociaal kaptiaal’ als nieuwe bronnen van zingeving.