Niet te groot en niet te klein…: Onderzoek naar effecten van schaalgrootte op het welbevinden van jeugdigen.

Abstract

In het meerjarenprogramma 1998-2001 van het Programmeringscollege Onderzoek Jeugd (PCOJ) werd de vraag gesteld wat de invloed van maatschappelijke ontwikkelingen zoals verzakelijking en economisering zou kunnen zijn op de sociale integratie, de ontwikkeling en het welbevinden van de jeugd in Nederland. Er blijkt behoefte te zijn aan meer inzicht in de precieze uitwerking die schaalvergroting en rationalisatie hebben op leerlingen. De rol van uitvoerende professionals (leerkrachten en hulpverleners) lijkt hierin van groot belang: zij zijn immers degenen die het ‘menselijke gezicht’ van de organisatie naar de leerling of de cliënt zouden moeten representeren. Vooral de voorwaarden waaronder dit kan gebeuren, verdienen nader onderzoek. Daarom is er een combinatie van kwantitatief (langs empirische weg vaststellen of er, en zo ja welke, effecten van schaalgrootte waarneembaar zijn) en kwalitatief onderzoek (op welke manier beleven jeugdigen dergelijke omgevingsaspecten) uitgevoerd. Voor de verzameling van kwantitatieve gegevens is aangesloten op enkele grootschalige onderzoeken die op het moment van het onderzoek uitgevoerd werden. Voor het kwalitatieve deel is gebruik gemaakt van ‘peer-research’, een onderzoeksvorm waarbij jeugdigen zelf als medeonderzoekers optreden. In dit eindverslag wordt allereerst nader ingegaan op het fenomeen schaalgrootte. De bestaande onderzoeksliteratuur wordt kort besproken en er wordt een denkkader aangereikt. Daarna worden de resultaten van de verschillende deelonderzoeken in hoofdlijnen beschreven, waar conclusies uit worden getrokken en er worden aanbevelingen gedaan voor beleid en onderzoek.

Onderzoeksfiche