Onderzoeksrapport Apestaartjaren: De Digitale leefwereld van jongeren.

Abstract

Hoe gebruiken Vlaamse jongeren digitale media? Voor de achtste keer al is dit de centrale vraag van het tweejaarlijkse Apestaartjarenonderzoek van Mediaraven, Mediawijs en de onderzoeksgroep imecmict (UGent). Met dit rapport geven we je graag inzicht in welke toestellen jongeren hebben, hoe ze die gebruiken en hoe ze zich gedragen in de digitale wereld. Net zoals bij de vorige edities, namen we in klasverband een bevraging af die polste naar mediagebruik en -bezit, privacy, sexting, cyberpesten, online activisme en nieuwsgebruik. Vervolgens verwerkte de onderzoekgroep imec-mict van Universiteit Gent de resultaten. Deze editie namen er nog meer jongeren deel dan twee jaar geleden. In oktober en november 2019 vulden 4255 jongeren uit het secundair onderwijs de online vragenlijst in. Een duidelijke rode draad in het leven van een jongere is de smartphone. Ze hebben er allemaal eentje in hun broekzak zitten en gebruiken hem ook intensief. Voor de meeste jongeren is dit een gewoonte. Over het algemeen gebruiken ze graag verschillende toestellen zoals een televisie, een tablet of een laptop. Met hun smartphone houden jongeren contact met hun buitenwereld of doen ze inspiratie op. YouTube en Instagram zijn de sociale media waarop jongeren het liefst vertoeven. Facebook daalt in populariteit, zeker bij de jongeren uit de eerste graad. Dit in tegenstelling tot TikTok, wat door jongeren uit de derde graad minder gewaardeerd wordt. Wil je jongeren bereiken, dan doe je dat dus het vlotst via het kleinood in hun zak, maar afhankelijk van het communicatiedoel gebruiken ze een ander kanaal. Ze communiceren meestal via Snapchat en Instagram, gevolgd door WhatsApp. Voor streaming gebruiken ze voornamelijk YouTube, gevolgd door Netflix en Spotify. Daarnaast kent ook online activisme een plek in hun digitale wereld, waarvoor ze voornamelijk Fecebook gebruiken. Bijna een vijfde van de jongeren, vooral meisjes, is online slecht behandeld, lastig gevallen of zag iets wat hem of haar van streek maakte. Verder doen jongeren naarmate ze ouder worden meer aan sexting, waarbij ze minder sexts naar hun lief of iemand waar ze verliefd op zijn, sturen en steeds meer onherkenbaar sexten. Tot slot zijn jongeren wat privacy betreft vooral selectief in het accepteren van vriendschapsverzoeken. Over het algemeen scoren ze niet hoog op hun privacymanagement.