Religieuze beleving bij Vlaamse jongeren anno 2013.

Abstract

In het laatste hoofdstuk werd de religieuze identificatie en mate van religiositeit onderzocht bij christelijke en moslim jongeren uit de tweede en derde graad van het Nederlandstalig secundair onderwijs in Vlaanderen en Brussel. In een sterk geseculariseerd land als België is het opmerkelijk dat de meerderheid van de jongeren (62.7 %) uit het onderzoek zich identificeert met een religie. Het gaat hier voornamelijk om een symbolische religiositeit waarbij bepaalde waarden, normen en tradities in ere worden gehouden zonder dat de religie hierdoor als erg belangrijk wordt beschouwd en zonder dat dit tot uiting komt in een regelmatige religieuze praktijk. Dit viel voornamelijk op bij de christenen waar slechts 10% zichzelf gelovig én een regelmatige kerkganger noemt. Er werden wel verschillen gevonden naar etnische afkomst. Zo zijn christenen waarvan één van de (groot)ouders of zij zelf niet in België zijn geboren, religieuzer dan autochtone christenen. Daarnaast bleken moslims, die hoofdzakelijk uit tweede generatie migranten bestaan meer belang te hechten aan hun religie dan christenen.

De religieuze verwachtingen vanuit de omgeving blijken het sterkst samen te hangen met de mate van religiositeit. De bevindingen bevestigen daarnaast de bestaande religieuze genderkloof tussen mannen en vrouwen. Vrouwen, ongeacht religie, hechten meer belang aan hun geloof dan mannen. Er werd ook evidentie gevonden voor een reactieve religiositeit. Wanneer meer discriminatie wordt ervaren, stijgt het belang dat wordt gehecht aan religie zowel bij christenen als bij moslims.

In Vlaanderen is vandaag, net als in vele andere West-Europese landen een situatie gegroeid waar religieuze jongeren opgroeien in een sterk geseculariseerde context. Er is nood aan onderzoek en een genuanceerd debat over de plaats van religie in een seculiere samenleving zonder te vervallen in karikaturen waarbij de complexiteit van zowel religie als secularisme verloren gaat.

Publicaties op basis van hetzelfde onderzoek

Vettenburg, N., Elchardus, M, Walgrave, L. (2007) Jongeren in cijfers en letters. Bevindingen uit de JOP-monitor 1, Leuven: Lannoocampus

Vettenburg, N., Deklerck, J, Siongers, J. (2010) Jongeren in cijfers en letters. Bevindingen van de JOP-monitor 2, Leuven: Acco

Pleysier, S. (2013) Ondanks beperkt zicht. De context van ‘jongeren in cijfers en letters’. In: Bradt, L., Pleysier, S., Put, J., Siongers, J., Spruyt, B. Jongeren in cijfers en letters. Bevindingen uit de JOP-monitor 3 en de JOP-schoolmonitor 2013 (pp 19-39) , Leuven: Acco

Bradt, L., Bouverne-DeBie, M. (2013) De schoolbeleving van jongeren in Vlaamse en grootstedelijke secundaire scholen. In: Bradt, L., Pleysier, S., Put, J., Siongers, J., Spruyt, B. Jongeren in cijfers en letters. Bevindingen uit de JOP-monitor 3 en de JOP-schoolmonitor 2013 (pp 40-67), Leuven: Acco

Cops, D. (2013) Criminaliteit en onveiligheidsgevoelens doorheen de tijd. Een analyse op basis van 10 jaar JOP-monitor. In: Bradt, L., Pleysier, S., Put, J., Siongers, J., Spruyt, B. Jongeren in cijfers en letters. Bevindingen uit de JOP-monitor 3 en de JOP-schoolmonitor 2013 (pp 68-90), Leuven: Acco

Bouverne-De Bie, M., Van de Walle, T., Bradt, L. (2013) Bij wie kunnen jongeren terecht? Over informele steun en toegankelijkheid van sociale voorzieningen. In: Bradt, L., Pleysier, S., Put, J., Siongers, J., Spruyt, B. Jongeren in cijfers en letters. Bevindingen uit de JOPmonitor 3 en de JOP-schoolmonitor 2013 (pp 91-110), Leuven: Acco

De Boeck, A. (2013) Over zelfwaardering, slachtofferschap van (cyber)pesten, en de beschermende invloed van vrienden. In: Bradt, L., Pleysier, S., Put, J., Siongers, J., Spruyt, B. Jongeren in cijfers en letters. Bevindingen uit de JOP-monitor 3 en de JOP-schoolmonitor 2013 (pp 111-135), Leuven: Acco

Keppens, G., Siongers, J. (2013) De ene school is de andere niet: over concentratie en segregatie in het Vlaamse scholenlandschap. In: Bradt, L., Pleysier, S., Put, J., Siongers, J., Spruyt, B. Jongeren in cijfers en letters. Bevindingen uit de JOP-monitor 3 en de JOPschoolmonitor 2013 (pp 136-159), Leuven: Acco

Spruyt, B., Van Droogenbroeck, F. (2013) Jongeren over politiek: een situatieschets en vergelijking met bevindingen uit eerdere JOP-monitors. In: Bradt, L., Pleysier, S., Put, J., Siongers, J., Spruyt, B. Jongeren in cijfers en letters. Bevindingen uit de JOP-monitor 3 en de JOP-schoolmonitor 2013 (pp 160-183), Leuven: Acco

Van de Walle, T. (2013) Deelnemen aan jeugdverenigingen en ‘andere dingen doen’. Licht op de vrijetijdsbesteding van jongeren als beleidsvraagstuk. In: Bradt, L., Pleysier, S., Put, J., Siongers, J., Spruyt, B. Jongeren in cijfers en letters. Bevindingen uit de JOP-monitor 3 en de JOP-schoolmonitor 2013 (pp 184-216), Leuven: Acco