The transition to preschool: a problem or an opportunity for children? A sociological perspective in the context of a “split system”.

Abstract

Het onderwijssysteem steunt op de veronderstelling dat nagenoeg elk kind in kinderopvang heeft gezeten voordat het naar de kleuterschool gaat. Dit heeft serieuze gevolgen aangezien het gebruik van kinderopvang, als voorbereiding op de kleuterschool, sociaal gedifferentieerd is. In Brussel maakten in 2010 42,4% van de kinderen jonger dan 2,5 jaar gebruik van kinderopvang. 96,9% van de kinderen tussen 2,5 en 5 jaar gingen naar de kleuterschool in 2007-2008. De kleuterschool wordt dus duidelijk gezien als voorbereiding op de lagere school (wanneer de leerplicht begint). Data werd verzameld bij twee groepen van respondenten: ouders en professionals op school door middel van semigestructureerde interviews (N=83). De voornaamste gespreksonderwerpen bij de ouders waren: de samenstelling van het huishouden en de woon- en financiële situatie; de buurt; de sociale contacten en activiteiten van het gezin; het traject van de kinderopvang; gezondheid en algemeen welzijn. Bij de professionals ging het voornamelijk over: de klas- en schoolomgeving; het contact met de ouders; de buurt en klasgenoten; naschoolse activiteiten. De auteurs bemerken ten eerste dat kinderopvang de eerste mogelijkheid biedt voor kinderen om te socialiseren buiten hun familie-omgeving. Het is de eerste keer dat kinderen geconfronteerd worden met regels en een tijdsschema voor een hele groep. Kinderen moeten omgaan met diverse variaties aan interactie, voornamelijk met hun leeftijdsgenoten, zonder het voortdurende toezicht van volwassenen. De omgeving stimuleert hen ook om hun autonomie te ontwikkelen. Van de 50 ondervraagde gezinnen, gaven 28 aan gebruik te maken van kinderopvang. De moeders die geen gebruik maakten van kinderopvang waren allen werkloos en zorgden zelf voor hun kinderen. De gezinnen die geen gebruik maakten van kinderopvang spraken ook vaker niet de moedertaal. Bijgevolg komen deze kinderen minder goed voorbereid aan in de kleuterschool.