Vrijetijdsparticipatie als krachtige pedagogische ruimte in het transitieproces naar volwassenheid van jongeren in de residentiële jeugdzorg.

Abstract

In vergelijking met andere Europese landen komen in Vlaanderen opvallend meer jongeren in de residentiële hulpverlening terecht. Professioneel omkaderd en via leefgroepwerking staat deze in voor de bescherming en gezonde ontwikkeling van de jongere. Sinds de jaren ‘80 is een verschuiving aan de gang van een kindgerichte naar een meer contextgerichte hulpverlening. De zoektocht naar een gepaste contextgerichte aanpak i.f.v. het verlaten van de zorg en de transitie naar volwassenheid is pas echt in een stroomversnelling geraakt sinds een aantal tragische incidenten de media hebben gehaald. De aandacht gaat dan vooral naar het ondersteunen van de thuis- en schoolcontext, maar wat met het betrekken van de vrijetijdscontext? In de wetenschappelijke literatuur blijkt informatie over de combinatie tussen residentieel verblijf en vrijetijdsparticipatie een ontbrekende schakel. Dit artikel focust op de rol die vrijetijdsparticipatie, al dan niet georganiseerd vanuit het jeugdwerk en zowel binnen als buiten de voorziening, kan spelen in de fase van “emerging adulthood” die samenvalt met het verlaten van de zorg. De resultaten zijn gebaseerd op een grootschalig multimethodisch onderzoek met o.a. een survey waaraan 446 kinderen en jongeren uit 43 verschillende voorzieningen deelnamen, diepte-interviews met jongeren, een enquête bij de medewerkers en een focusgroep met ervaringsdeskundigen in het kader van een Europees project “A way home”.